Toggle
28 april 2024 / Blog

De effectiviteit van design

Geschreven door Siri Hellenbrand

Het effect van design was lange tijd niet in cijfers uit te drukken. Dat wil zeggen: totdat de Beroepsorganisatie Nederlandse Ontwerpers (BNO) met het wetenschappelijk onderzoeksrapport 'Effectiviteit van Design' kwam. Uit het rapport blijkt dat er ongeveer twintig procent meer winst behaald wordt wanneer er (op de juiste manier) aandacht is voor design. Design versterkt het imago van een bedrijf of product, vooral als ontwerpers al in de ontwikkelingsfase betrokken worden bij het proces (bijvoorbeeld bij een nieuw product, nieuwe website of nieuwe huisstijl). Daarnaast blijken de positieve effecten van design sterker te zijn op het moment dat ontwerpers meer vrijheid krijgen. Als Kamer8chter word ik natuurlijk helemaal blij van onderzoeken die ons werk en dus onze meerwaarde onderbouwen, maar de hamvraag is nu: hoe zorgen wij precies voor dat effect?

Less is more

Je hebt 'm vast wel eens voorbij horen komen, de uitspraak "less is more." Deze populaire uitdrukking wordt gekoppeld aan de Duitse architect Ludwig Mies van der Rohe (1886-1969), die zijn ontwerpen reduceerde tot minimalistische vormen en pure lijnen. Bij Kamer8cht geloven we net als Van der Rohe in opvallen door af te pellen. We maken de dingen graag simpel. Je kunt echt opvallen door opvallend echt te zijn. We halen juist zoveel mogelijk weg om op die manier betekenis toe te voegen. Meer zeggen met minder woorden, alles vangen in één enkel beeld.

Erik Kessels van het Amsterdamse communicatiebureau KesselsKramer stelt in zijn boek 'Meesterlijke Missers' dat één van de meest schadelijke eigenschappen van mensen in de creatieve wereld de neiging om dingen te ingewikkeld te maken is. Daar ben ik het helemaal mee eens. Daarom kun je je beter houden aan het zogenaamde KISS-principe: "Keep It Simple, Stupid." De volgende vraag is dan: hoe doe je dat? "Eenvoud wordt bereikt als iedereen het ontwerp gemakkelijk begrijpt en gebruikt, ongeacht ervaring, leesvaardigheid of concentratieniveau," aldus Steven Heller in zijn boek '100 Ideas that Changed Graphic Design'.

Form follows function

Dat grafisch ontwerp een bepaalde functie heeft, is inmiddels duidelijk. Maar hoe vloeit hier vervolgens een vorm of ontwerp uit voort? Als grafisch vormgever houd je je bezig met veel aspecten, waarvan kleur, tekst en lay-out drie belangrijke voorbeelden zijn. Wat werkt wel en wat werkt absoluut niet? Natuurlijk speelt smaak een grote rol, maar er zijn verschillende technische aspecten die gebruikt kunnen worden om je design te optimaliseren.

Kleur
Kleurgebruik is belangrijker dan je wellicht denkt: het wordt ingezet om aandacht te trekken, elementen te groeperen, betekenis te geven en te verfraaien. Iedere kleur heeft een andere betekenis en roept een bepaalde emotie op. Geel is opvallend en staat voor de zon, lente en vrolijkheid. Rood wordt geassocieerd met liefde en passie, maar ook met gevaar (denk aan bloed). Groen is rustgevend en wordt gekoppeld aan de natuur, terwijl blauw betrouwbaarheid en veiligheid uitstraalt.

Typografie
De mogelijkheden in typografie zijn oneindig: je hebt lettertypes die (niet) leesbaar zijn, met of zonder schreef, geschikt voor lange teksten, titels of als korte quote, met een serieuze uitstraling, of juist vrolijk en speels. Kijk maar eens naar het alom bekende lettertype Comic Sans, dat gebaseerd is op de vaak handgeschreven lettering in de tekstballonnen van stripverhalen. Zelf gebruikte ik dit lettertype steevast in al mijn werkstukken op de basisschool. Hoewel inmiddels veel mensen van mening zijn dat Comic Sans een nogal hoog clichégehalte heeft, zijn er ook nog steeds diehard fans. Er bestaat zelfs een dag waarop dit lettertype gevierd wordt!

Lay-out
Een grafisch ontwerper maakt een compositie van alle losse elementen binnen een design. We kiezen bewust welke onderdelen op welke plek komen. Dit doen we om een bepaalde uitstraling te creëren of om de lay-out zo prettig en leesbaar mogelijk (weer: less is more) te maken. Iedere lay-out wordt gestart met een stramien, een vlakverdeling van een poster, boek of online uiting. Daarop kunnen tekst en vormen uitgelijnd worden. Ook kun je verschillende elementen uitlijnen ten opzichte van elkaar. Op deze manier krijg je rust en balans in de gehele lay-out. Zelfs de witruimte tussen en rondom de tekst en vormen is belangrijk; deze geeft lucht aan het geheel en zorgt ervoor dat het ontwerp fijner kijkt en leest. Ook de volgorde van de teksten en vormen is relevant. Ze worden in een bepaalde hiërarchie geordend, zodat de belangrijkste dingen als eerste bekeken worden.

"Je kunt echt opvallen door opvallend echt te zijn."

Beelden: Nominaties en winnaars van Red Dot Design Award, Dutch Design Awards en European Design Awards.

Tel uit je winst

Een goed design kan dus veel doen voor een bedrijf of product. Om die twintig procent meer winst te behalen moet je natuurlijk wel weten wat je doet. Gelukkig hebben we bij Kamer8cht genoeg experts die precies weten hoe een boodschap het beste kan worden overgedragen. Een keertje sparren over dit onderwerp of benieuwd wat Kamer8cht voor jouw merk kan doen? Neem contact op, we helpen je graag!